Infomarine On-Line Maritime News - Κορκίδης: Ελληνική Επιχειρηματικότητα στην Αφρική

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς επισημαίνει πως η Αφρική αναδεικνύεται σήμερα ως η επόμενη μεγάλη ήπειρος ανάπτυξης του 21ου αιώνα.

Με πληθυσμό που ξεπερνά το 1,3 δις κατοίκους και προβλέπεται να φτάσει τα 2,5 δις έως το 2050, με 60% του πληθυσμού κάτω των 25 ετών και σταθερούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης άνω του 4%, η Αφρική αντιπροσωπεύει μια τεράστια δεξαμενή ευκαιριών.

Πρόκειται για μια ήπειρο που αλλάζει ραγδαία. Αστικοποιείται, ψηφιοποιείται και επενδύει στην εκπαίδευση, στις υποδομές και στην πράσινη ενέργεια. Η Αφρική προσφέρει πλέον πραγματικές ευκαιρίες για εξωστρεφείς ελληνικές επιχειρήσεις, ειδικά σε τομείς όπου η Ελλάδα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα σε ενέργεια, ναυτιλία, τρόφιμα, τουρισμό και τεχνολογία. Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας το γεγονός ότι η Αφρική δεν είναι ενιαία αγορά αλλά αποτελείται από 54 χώρες με διαφορετικά νομικά, πολιτικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα.

Σήμερα θεωρείται η ταχύτερα αναπτυσσόμενη ήπειρος σε πληθυσμό και, σε πολλές περιπτώσεις, σε ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει τεράστια αύξηση κατανάλωσης, ανάγκες για υποδομές, ενέργεια, τρόφιμα, εκπαίδευση και τεχνολογία.

Το συνολικό εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας με την Αφρική δείχνει πως έχει εμπορικές σχέσεις κυρίως με τις 10 χώρες που εμφανίζονται στον σχετικό πίνακα. Οι εξαγωγές από Ελλάδα στην Αφρική κυμαίνονται στα 2,7 – 3,0 δισ. €, οι εισαγωγές από Αφρική στην Ελλάδα στα 5,5 – 6,2 δισ. € και με αρνητικό ισοζύγιο περίπου –2,5 έως –3,2 δισ. ευρώ.

Άρα, η Ελλάδα εισάγει περίπου τα διπλά από όσα εξάγει στην αφρικανική ήπειρο. Το έλλειμμα κατά πρώτο κύριο λόγο προέρχεται από τις μεγάλες εισαγωγές αργού πετρελαίου αργού από Λιβύη, Αίγυπτο, Αλγερία, Νιγηρία και κατά δεύτερο αλλά σημαντικό, από τις ροές ορυκτών και μετάλλων. Η Ελλάδα έχει θετικό ισοζύγιο με Τυνησία, Μαρόκο, Πράσινο Ακρωτήρι και Σενεγάλη, εξάγοντας καύσιμα διυλιστηρίων, βιομηχανικά προϊόντα, τρόφιμα και φάρμακα.

Η ελληνική οικονομία κερδίζει έδαφος στις εξαγωγές προς την Αφρική τα τελευταία χρόνια, αλλά το ισοζύγιο παραμένει αρνητικό λόγω των εισαγωγών ενέργειας.

Στο Ε.Β.Ε.Π. οφείλουμε να δούμε και να προσεγγίσουμε προσεκτικά την είσοδο των ελληνικών επιχειρήσεων στις αγορές της Αφρικής, καθώς η είσοδος στις αγορές σε αυτές δεν πρέπει να γίνει με ρυθμούς sprint, αλλά μαραθωνίου, γεγονός που απαιτεί υπομονή, συνεργασία και τοπική παρουσία για να είναι επιτυχές το όποιο επιχειρηματικό εγχείρημα.

Η Ελλάδα έχει το μοναδικό “παράθυρο ευκαιρίας” να τοποθετηθεί στρατηγικά στην Αφρική τώρα, προτού ωριμάσουν πλήρως οι αγορές και αυξηθεί ο διεθνής ανταγωνισμός. Η όποια καθυστέρηση θα έχει κόστος. Ήδη χώρες όπως η Κίνα, η Τουρκία, η Ινδία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν εδραιώσει ισχυρή παρουσία στην ήπειρο. Επενδύουν σε υποδομές, μεταφορές, ενέργεια και τεχνολογία, “κλειδώνοντας” στρατηγικές θέσεις. Αν η Ελλάδα θέλει να συμμετάσχει ουσιαστικά σε αυτή τη νέα γεωοικονομική πραγματικότητα, πρέπει να κινηθεί τώρα, με σχέδιο και συνεργασίες.

Η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να στραφεί τώρα προς την αφρικανική αγορά. Η χρονική συγκυρία είναι ιδανική, καθώς η παγκόσμια οικονομία αναδιατάσσεται και νέες δυνάμεις αναδύονται στον “Παγκόσμιο Νότο”.

Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να οικοδομήσει νέες στρατηγικές συμμαχίες με την Αφρική, μέσα από την πρωτοβουλία Global Gateway, διοχετεύοντας πάνω από 150 δις ευρώ σε έργα υποδομών, ενέργειας και ψηφιακής μετάβασης. Οι ελληνικές επιχειρήσεις, με την εμπειρία, την τεχνογνωσία και την ευελιξία τους, μπορούν να συμμετάσχουν ενεργά σε αυτή τη νέα σελίδα ανάπτυξης. Η Ελλάδα κατέχει ισχυρή τεχνογνωσία σε τομείς που βρίσκονται στο επίκεντρο της αφρικανικής ανάπτυξης, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι κατασκευές και οι υποδομές, η ναυτιλία και τα logistics, η αγροδιατροφή, ο τουρισμός και η εκπαίδευση.

Οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να προσφέρουν τεχνική εμπειρία, σύγχρονες λύσεις και ποιοτικά προϊόντα που ανταποκρίνονται στις νέες ανάγκες των τοπικών αγορών. Η Ελλάδα διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα. Η γεωγραφική της θέση, στο σταυροδρόμι Ευρώπης, Μεσογείου και Αφρικής, με επίκεντρο το λιμάνι του Πειραιά, της επιτρέπει να λειτουργήσει ως φυσική γέφυρα συνεργασίας.

Επιπλέον, η χώρα μας έχει καλλιεργήσει θετικές σχέσεις με αφρικανικά κράτη, χωρίς αποικιακό παρελθόν ή ανταγωνιστικές προθέσεις. Αυτή η εικόνα “ουδέτερου αλλά αξιόπιστου εταίρου” είναι πολύτιμη για τις αφρικανικές κυβερνήσεις και επιχειρηματίες που αναζητούν συνεπείς και τεχνολογικά ικανούς συνεργάτες. Για τις ελληνικές επιχειρήσεις, η είσοδος στην αφρικανική αγορά δεν είναι μόνο οικονομική ευκαιρία. Είναι στρατηγική επιλογή μακροπρόθεσμης εξωστρέφειας.

Μέσω συνεργασιών, κοινών επιχειρήσεων και συμμετοχής σε διεθνή έργα, η Ελλάδα μπορεί να αποκτήσει μόνιμη παρουσία σε αγορές με τεράστιο αναπτυξιακό δυναμικό. Η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων, των διπλωματικών καναλιών και των φορέων υποστήριξης όπως το Enterprise Greece, η Αναπτυξιακή Τράπεζα (HDB) και ο ΟΑΕΠ, μπορεί να προσφέρει σημαντική ώθηση.

Η ίδρυση της Αφρικανικής Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου (AfCFTA) αποτελεί ακόμη έναν καθοριστικό παράγοντα. Δημιουργεί μια ενιαία αγορά 54 χωρών με περισσότερους από 1,3 δις καταναλωτές και μειώνει σημαντικά τα εμπορικά εμπόδια. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που θα τοποθετηθούν νωρίς στην Αφρική θα αποκτήσουν μακροπρόθεσμο στρατηγικό πλεονέκτημα σε μια ήπειρο που σύντομα θα αποτελέσει έναν από τους μεγαλύτερους οικονομικούς χώρους παγκοσμίως. Η γεωπολιτική συγκυρία ενισχύει αυτή τη στρατηγική επιλογή.

Η Ελλάδα αναπτύσσει ήδη στενή συνεργασία με Αφρικανικές χώρες, τόσο στον ενεργειακό, όσο και στον εμπορικό τομέα. Μέσα από κοινές επενδύσεις και διακρατικά έργα, η Ελλάδα μπορεί να διαμορφώσει έναν ρόλο-κλειδί ως αξιόπιστος ευρωπαϊκός εταίρος της Αφρικής στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ο πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Π.΄, Βασίλης Κορκίδης, επισημαίνει: «Η Αφρική δεν είναι πια “μακρινή” ή “αχαρτογράφητη” ήπειρος. Είναι ένας χώρος γεμάτος ευκαιρίες, με νέες γενιές που αναζητούν εκπαίδευση, τεχνολογία και συνεργασίες. Για την Ελλάδα, η στροφή προς την Αφρική δεν είναι επιλογή πολυτέλειας, αλλά αναγκαιότητα στρατηγικής πρόβλεψης και οικονομικής διαφοροποίησης. Σήμερα, η στιγμή είναι κατάλληλη.

Η Ελλάδα έχει τη γνώση, την τεχνολογία, το ανθρώπινο δυναμικό και τις διεθνείς συμμαχίες που απαιτούνται. Εκείνο που χρειάζεται είναι όραμα, τόλμη και συντονισμένη δράση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μαζί. Η Αφρική δεν είναι το μέλλον. Είναι το παρόν που ήδη ξεκινά. Και η Ελλάδα πρέπει να είναι παρούσα από την αρχή.»

Πίνακας ΕΒΕΠ