Τι ζητούν οι Ελληνες εφοπλιστές για το μέλλον της παγκόσμιας ναυτιλίας

Και για να γίνει αυτό, πρέπει να ενσωματώσουν τη θεσμική φωνή του κλάδου, κάτι που δυστυχώς δεν συνέβη κατά τη διάρκεια των πρόσφατων διαβουλεύσεων του ΙΜΟ σχετικά με τα μέτρα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου” και πρόσθεσε με δικαιολογημένη πικρία:

“Ο ΙΜΟ υιοθετεί ρυθμίσεις μόνο για τα πλοία. Δεν ασχολείται με άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, όπως τους παραγωγούς καυσίμων, η συμβολή των οποίων όμως στην απαλλαγή από τον άνθρακα είναι απαραίτητη προϋπόθεση. Χωρίς ασφαλή και παγκοσμίως διαθέσιμα εναλλακτικά καύσιμα, η απαλλαγή από τον άνθρακα θα παραμείνει ένας θεωρητικός στόχος”.

Σημαντικό είναι επίσης, ότι “τα κεφάλαια που συγκεντρώνονται από την ναυτιλία θα πρέπει να επιστρέφουν στη βιομηχανία της ναυτιλίας για να στηρίξουν την απαλλαγή της από τον άνθρακα”.

Οι αποφάσεις που αφορούν τη ναυτιλία, θα πρέπει να ενσωματώνουν τις απόψεις της ναυτιλίας και επισήμανε: “Ας συνεχίσουμε να ηγούμαστε. Ενωμένοι με ακλόνητη τη δέσμευση για το βιώσιμο μέλλον της παγκόσμιας ναυτιλίας του κόσμου”.

Η Μελίνα Τραυλού, πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, δήλωσε:

«Με πάνω από έναν αιώνα θεσμικής εμπειρίας, η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών παραμένει προσηλωμένη

στην ενημέρωση της παγκόσμιας πολιτικής, στην υποστήριξη του ελεύθερου εμπορίου, της ασφάλειας της ζωής στη θάλασσα και της περιβαλλοντικής

βιωσιμότητας. Η διαμόρφωση του μέλλοντος της ναυτιλίας μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με σεβασμό στη

βαθιά τεχνογνωσία του κλάδου. Οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν πρέπει να ρυθμίζουν τη ναυτιλία χωρίς

τη ναυτιλία. Η συνεργασία είναι το κλειδί για την υιοθέτηση και εφαρμογή ρεαλιστικών λύσεων σε κάθε

πρόκληση που αντιμετωπίζουμε. Ας επικεντρωθούμε σε αυτά που μας ενώνουν, όχι σε αυτά που μας χωρίζουν. Ας συνεχίσουμε να ηγούμαστε, ενωμένοι, σε όραμα, υπευθυνότητα και ακλόνητη δέσμευση για το βιώσιμο μέλλον της παγκόσμιας

ναυτιλίας του κόσμου».

Η Σύνοδος Κορυφής παρείχε επίσης μια πλατφόρμα για προβληματισμό σχετικά με τον ουσιαστικό ρόλο των ναυτικών, τονίζοντας

την επείγουσα ανάγκη για επενδύσεις στην πρόσληψη και την εκπαίδευση. Οι συζητήσεις διερεύνησαν περαιτέρω το

κανονιστικό πλαίσιο που αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, με έμφαση στην εφαρμογή της

στρατηγικής του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) για τα Αέρια του θερμοκηπίου, στις εξελίξεις από την πρόσφατη συνάντηση MEPC83 και στις οδούς προς μια δίκαιη τιμολόγηση άνθρακα.

Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στην πρωτοβουλία Clean Energy Marine (CEM) HUBS και στις δυνατότητές της να

επιταχύνει την ανάπτυξη καυσίμων μηδενικών εκπομπών στις αναπτυσσόμενες περιοχές. Κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής, ανακοινώθηκε ότι οι κυβερνήσεις της Κίνας και της Μάλτας έχουν ενταχθεί στο Clean Energy Marine (CEM) HUBS, μια πρωτοβουλία της Υπουργικής Συνόδου Καθαρής Ενέργειας. Η Κίνα (η πρώτη χώρα στην Ασία που εντάχθηκε στην

πρωτοβουλία) και η Μάλτα (η δεύτερη ευρωπαϊκή χώρα που εντάχθηκε στην πρωτοβουλία μετά την Ελλάδα το 2024)

θα προσφέρουν μοναδική εμπειρογνωμοσύνη στην πρωτοβουλία για την ευθυγράμμιση της αλυσίδας αξίας ενέργειας-ναυτιλίας και την ανταλλαγή βέλτιστων

πρακτικών σε παγκόσμιο επίπεδο. Εννέα χώρες συμμετέχουν πλέον στην πρωτοβουλία.

Η Σύνοδος Κορυφής ολοκληρώθηκε με μια κοινή δέσμευση για συνεχή διάλογο και πρακτική συνεργασία,

με τους συμμετέχοντες να αναγνωρίζουν την ανάγκη συνεργασίας της βιομηχανίας και των κυβερνήσεων για να διασφαλίσουν

ότι οι θαλάσσιες μεταφορές μπορούν να συνεχίσουν να προσφέρουν βιώσιμη ανάπτυξη σε έναν ολοένα και πιο κατακερματισμένο

κόσμο. Μια επόμενη Σύνοδος Κορυφής θα πραγματοποιηθεί στο Χονγκ Κονγκ τον Νοέμβριο του 2025, παρέχοντας μια περαιτέρω ευκαιρία

για την αναθεώρηση της προόδου και τη διατήρηση της δυναμικής όσον αφορά τις βασικές προτεραιότητες που καθορίστηκαν στην Αθήνα.

Αναλυτικότερα, η Μελίνα Τραυλού, τόνισε:

“Με πάνω από έναν αιώνα θεσμικής εμπειρίας, η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών παραμένει προσηλωμένη στην ενημέρωση της παγκόσμιας πολιτικής, στην προάσπιση του ελεύθερου εμπορίου, της ασφάλειας της ζωής στη θάλασσα και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.

Είμαστε ευγνώμονες στο Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο και τον Πρόεδρό του, Emanuele Grimaldi, που πραγματοποίησαν αυτή τη Σύνοδο Κορυφής στην Αθήνα. Και στο Υπουργείο Ναυτιλιακών Υποθέσεων και Νησιωτικής Πολιτικής, που την έθεσε υπό την αιγίδα του.

Αυτή η Σύνοδος Κορυφής παρέχει μια ανεκτίμητη ευκαιρία για έναν ανοιχτό και ουσιαστικό διάλογο μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής και των ηγετών του κλάδου, μια ευκαιρία που δεν πρέπει μόνο να αξιοποιηθεί, αλλά και να αναπαραχθεί.

Η διαμόρφωση του μέλλοντος της ναυτιλίας μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με σεβασμό στη βαθιά τεχνογνωσία του κλάδου.

Η ναυτιλία είναι ένας σιωπηλός μεσολαβητής που διασφαλίζει, με τον πιο οικονομικό τρόπο, την ασφάλεια των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού, καθώς και την επισιτιστική και ενεργειακή αυτονομία των χωρών σε όλο τον κόσμο.

Η βιομηχανία μας έχει αποδειχθεί η σανίδα σωτηρίας της ανθρωπότητας σε πολλές κρίσιμες περιπτώσεις, όταν η βιωσιμότητα της τελευταίας έχει δοκιμαστεί. Covid-19, πόλεμοι, γεωπολιτικές εντάσεις, ανθρωπιστικές κρίσεις, κλιματική αλλαγή. Η ναυτιλία έχει πάντα αποδώσει.

Οι πράξεις μας έχουν πάντα μιλήσει πιο δυνατά από τα λόγια μας.

Ωστόσο, παρά την τόσο απτή συμβολή της στην καθημερινότητά μας, η ναυτιλία παραμένει σε μεγάλο βαθμό εκτός οράματος, εκτός μνήμης, τόσο για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής όσο και για το ευρύ κοινό.

Ο αναντικατάστατος ρόλος της βιομηχανίας μας συχνά παραβλέπεται,όχι λόγω έλλειψης εκτίμησης, αλλά κυρίως λόγω έλλειψης κατανόησης. Αυτό πρέπει να αλλάξει.

Όχι επειδή επιδιώκουμε επαίνους, αλλά για την επίτευξη αποτελεσματικής χάραξης πολιτικής.

Οι πολιτικές και η νομοθεσία δεν πρέπει να υπονομεύουν το έργο και τη βιωσιμότητα της ναυτιλίας: ενός στρατηγικού τομέα που είναι πολύπλοκος, διακριτός και βαθιά διασυνδεδεμένος με πολλές άλλες βιομηχανίες, για να μην πω όλες.

Και σήμερα, αυτός ο τομέας αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε τόσο συλλογικά όσο και ατομικά:

• Μια ενεργειακή μετάβαση, με μη ρεαλιστικούς στόχους.

• Αυξημένη περιφερειοποίηση, η οποία απειλεί τα ίδια τα θεμέλια ενός αποτελεσματικού διεθνούς ρυθμιστικού καθεστώτος.

• Σφοδρός διεθνής ανταγωνισμός, που αμφισβητεί τη βιωσιμότητα.

• Ζητήματα θαλάσσιας ασφάλειας, που θέτουν τη ζωή στη θάλασσα υπό άμεση απειλή.

Σχετικά με αυτό το τελευταίο κρίσιμο ζήτημα, είχα τη σπάνια ευκαιρία πριν από λίγες ημέρες να ενημερώσω το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών κατά τη διάρκεια μιας ανοιχτής συζήτησης υψηλού επιπέδου.

Η συζήτηση διεξήχθη υπό την Προεδρία της Ελλάδας και θα ήθελα να ευχαριστήσω και από αυτό το βήμα τον Πρωθυπουργό μας Κυριάκο Μητσοτάκη, που προσέφερε μια πλατφόρμα στη βιομηχανία μας, στην καρδιά των Ηνωμένων Εθνών. Η σημερινή του χαιρετιστήρια δήλωση αποτελεί επίσης ένα ζωντανό παράδειγμα της αναγνώρισης της στρατηγικής σημασίας της ναυτιλίας.

Η συμβολή των εμπειρογνωμόνων του κλάδου πρέπει να αντικατοπτρίζεται πλήρως στη χάραξη της ναυτιλιακής πολιτικής σε εθνικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο.

Αυτό ισχύει και για τον παγκόσμιο ρυθμιστή του κλάδου μας, τον ΙΜΟ. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται στον ΙΜΟ θα πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από μια απλή πράξη εξισορρόπησης μεταξύ των συμφερόντων των κρατών μελών του. Θα πρέπει να βασίζονται σε μια πραγματική κατανόηση του πώς λειτουργεί πραγματικά ο κλάδος. Τι είναι εφικτό και τι όχι.

Και για να το πετύχουν αυτό, πρέπει να ενσωματώσουν τη θεσμική φωνή του κλάδου. κάτι που, δυστυχώς, δεν συνέβη κατά τις πρόσφατες διαβουλεύσεις του ΙΜΟ σχετικά με τα μέτρα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Ας μην ξεχνάμε: ο ΙΜΟ ρυθμίζει μόνο τα πλοία. Δεν μπορεί να ρυθμίσει άμεσα τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, η συμβολή των οποίων στην απαλλαγή από τον άνθρακα είναι, ωστόσο, απαραίτητη προϋπόθεση.

Χωρίς ασφαλή, κλιμακώσιμα και παγκοσμίως διαθέσιμα εναλλακτικά καύσιμα, η απαλλαγή από τον άνθρακα θα παραμείνει ένας θεωρητικός στόχος.

Τα κεφάλαια που συγκεντρώνονται πρέπει να κατευθύνονται πίσω στον κλάδο για να υποστηρίξουν την απαλλαγή του από τον άνθρακα.

Ο τομέας μας επιδιώκει συνεχώς μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και επενδύει σε νέες, ασφαλείς και διαθέσιμες εναλλακτικές τεχνολογίες.

Αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε όλο τον κόσμο πρέπει να θυμούνται: καμία μετάβαση και καμία ανάπτυξη δεν είναι εφικτή με βάση τις αχρησιμοποίητες επενδύσεις.

Η ναυτιλία χρειάζεται ένα παγκόσμιο ρυθμιστικό πλαίσιο που να αντικατοπτρίζει τη φύση της. Ένα πλαίσιο που βασίζεται στον ρεαλισμό, που επιτρέπει τον δίκαιο ανταγωνισμό και ενθαρρύνει την καινοτομία.

Σε αυτή την προσπάθεια, ο ρόλος του ICS, της θεσμικής διεθνούς φωνής του κλάδου μας, είναι ανεκτίμητος.

Οι υπεύθυνοι χάραξης αποφάσεων και πολιτικής δεν πρέπει να ρυθμίζουν τη ναυτιλία χωρίς ναυτιλία.

Η συνεργασία είναι το κλειδί για την υιοθέτηση και εφαρμογή ρεαλιστικών λύσεων σε κάθε πρόκληση που αντιμετωπίζουμε.

Είμαι βέβαιος ότι καμία πρόκληση δεν είναι πέρα από τις δυνατότητές μας, αν την αντιμετωπίσουμε μαζί.

Ας επικεντρωθούμε σε αυτό που μας ενώνει, όχι σε αυτό που μας χωρίζει.

Ας συνεχίσουμε να ηγούμαστε —ενωμένοι— με όραμα, υπευθυνότητα και ακλόνητη δέσμευση για το βιώσιμο μέλλον της παγκόσμιας ναυτιλίας… του κόσμου”.

Ο Δημήτρης Φαφαλιός

Ο δρ Δημήτρης Φαφαλιός, τόνισε στο ίδιο ναυτιλιακό συμπόσιο ότι η ναυτιλία, ιστορικά, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη διαχείριση της αλλαγής και στο πλαίσιο αυτό θα καταφέρει να ανταποκριθεί επαρκώς και στις σύγχρονες προκλήσεις και πρόσθεσε:

“Αυτό που επιχειρούμε να κάνουμε είναι να αναπτύξουμε ένα πλαίσιο που θα εστιάζει κυρίως στην ασφάλεια και στη συνεργασία, προκειμένου να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις. Η ναυτιλία είναι εξαιρετικά ανθεκτική λόγω των ανθρώπων της σε στεριά και θάλασσα. Η συνεργασία όλων των stakeholders της ναυτιλίας είχε ως αποτέλεσμα οι επιδράσεις να είναι όσο το δυνατόν μικρότερες, αν και οι εμπορευματικές ροές άλλαξαν άρδην εντός λίγων ωρών. Είμαστε πολύ κοντά. Αυτό είναι που κάνει τη ναυτιλία τόσο αποδοτική, ιδίως την ποντοπόρο ναυτιλία. Είμαι αισιόδοξος ότι η ναυτιλία θα ξεπεράσει τα γεωπολιτικά, τεχνικά ζητήματα”.

Ο Εμανουέλε Γκριμάλντι

Ο πρόεδρος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου, Εμανουέλε Γκριμάλντι, αφού ευχαρίστησε τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, επισήμανε:

“Βρισκόμαστε σε μια περίοδο αναταραχών. Ο κόσμος γύρω μας μεταβάλλεται με βαθύ και μερικές φορές ανησυχητικό τρόπο. Τα παγκόσμια εμπορικά πρότυπα γίνονται ολοένα και πιο κατακερματισμένα. Η γεωπολιτική αναταραχή, είτε μέσω ένοπλων συγκρούσεων, στρατηγικού ανταγωνισμού είτε αυξανόμενης κανονιστικής απόκλισης, δεν αποτελεί πλέον ένα μακρινό φόντο. Είναι μια δύναμη που αναδιαμορφώνει το λειτουργικό μας περιβάλλον σε πραγματικό χρόνο. Και εν μέσω αυτής της αβεβαιότητας, οι προσδοκίες για τη ναυτιλία παραμένουν αμείωτες. Εξακολουθούμε να βασιζόμαστε σε εμάς για την παροχή αγαθών, ανάπτυξης και, το πιο κρίσιμο τώρα, λύσεων.

Ωστόσο, η μονομερής προσέγγιση και ο προστατευτισμός απειλούν αυτήν την ικανότητα να προσφέρουμε και απειλούν τις ικανότητες των εθνών να αναπτύσσονται και να ευημερούν.

Η αυξανόμενη παλίρροια μονομερών εμπορικών φραγμών που επιβάλλονται από κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο αποτελεί αιτία σοβαρής ανησυχίας. Αυτά τα μέτρα, όσο καλοπροαίρετα κι αν είναι, εισάγουν περιττή πολυπλοκότητα στον κλάδο μας. Αυξάνουν το κόστος για τους καταναλωτές, δημιουργούν αναποτελεσματικότητες και υπονομεύουν το πνεύμα συνεργασίας από το οποίο εξαρτάται το παγκόσμιο εμπόριο.

Οι δασμοί και άλλες μονομερείς ενέργειες κινδυνεύουν να βλάψουν τα ίδια τα θεμέλια του παγκόσμιου εμπορίου. Διαβρώνουν την ανταγωνιστικότητα, δημιουργούν κανονιστικό κατακερματισμό και μπορούν να αλλάξουν εντελώς τις εμπορικές ροές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να συνεχίσουμε να σκεφτόμαστε και να ενεργούμε σε παγκόσμια κλίμακα. Η ναυτιλία, από τη φύση της, είναι μια παγκόσμια βιομηχανία. Δεν έχει νόημα να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις μας με κατακερματισμένους, περιφερειακούς τρόπους. Ως βιομηχανία και ως η αλυσίδα αξίας της ναυτιλίας, πρέπει να μιλήσουμε, να εξηγήσουμε και να εντοπίσουμε λύσεις.

Και σε αυτό το αυξημένο πλαίσιο πολιτικού κινδύνου πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουμε την κρίσιμη πρόκληση της απαλλαγής από τον άνθρακα. Όλοι αναγνωρίζουμε τον επείγοντα χαρακτήρα της. Η βιομηχανία μας, η οποία συνδέει τις οικονομίες του κόσμου, πρέπει επίσης να ηγηθεί στη σύνδεση του κόσμου με ένα βιώσιμο μέλλον.

Όλοι έχουμε να διαδραματίσουμε τον ρόλο μας. Η πρόσφατη συνεδρίαση της Επιτροπής Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού τον Απρίλιο ήταν μια κομβική στιγμή που έδειξε τα βήματα που κάνει η βιομηχανία μας. Αν και δεν μας έδωσε όλα όσα ελπίζαμε, οι αποφάσεις που ελήφθησαν αντιπροσωπεύουν πρόοδο και τώρα πρέπει να μετατρέψουμε αυτήν την πρόοδο σε πρακτική δράση.

Αυτή η κομβική συμφωνία επιτεύχθηκε μετά από πολλή σκληρή δουλειά από πολλούς, τόσο κράτη μέλη όσο και από τη βιομηχανία. Εδώ θα ήθελα να αφιερώσω λίγο χρόνο για να αναγνωρίσω και να τιμήσω τη μνήμη του Σπύρου Πολέμη, ενός από τους προκατόχους μου ως Προέδρου του ICS, ο οποίος δυστυχώς απεβίωσε πέρυσι. Ο Σπύρος είχε την προνοητικότητα να εμπνέει πολλές βιομηχανίες να σκεφτούν αυτό το θέμα και η ηγεσία του δεν θα ξεχαστεί.

Πάνω απ’ όλα, πρέπει να θυμόμαστε την ανθρώπινη διάσταση αυτού του μετασχηματισμού. Οι άνθρωποί μας, όσοι εργάζονται στα πλοία μας, στα λιμάνια μας και στις τεράστιες αλυσίδες εφοδιασμού μας, θα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της αλλαγής. Οποιαδήποτε συμφωνία και οποιαδήποτε ρυθμιστική δομή πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ασφάλειά τους, την εκπαίδευσή τους και το μέλλον τους. Και, κρίσιμο είναι ότι η συμφωνία MEPC πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα κεφάλαια που απαιτούνται για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των ναυτικών μας, ώστε να τους προετοιμάσει για το μέλλον της ναυτιλίας – κάτι που προσδιορίστηκε σαφώς στη Σύνοδο Κορυφής των Ναυτικών στη Μανίλα.

Καθώς προχωράμε με την ατζέντα της απαλλαγής από τον άνθρακα, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι όλη η βιομηχανία θα χρειαστεί πρόσβαση σε εναλλακτικά καύσιμα, όχι μόνο η ναυτιλία. Μια πρωτοβουλία που στοχεύει στη συμφιλίωση αυτού είναι οι Κόμβοι Καθαρής Ενέργειας για τη Θάλασσα, ή CEM-Hubs, μια πρακτική πλατφόρμα που θα μας βοηθήσει να εφαρμόσουμε την αλλαγή εκεί που έχει μεγαλύτερη σημασία: σε λιμάνια, υποδομές και δίκτυα εφοδιασμού καυσίμων.

Η πρωτοβουλία CEM-Hubs έχει συγκαλέσει υπουργούς ενέργειας με βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς της ναυτιλίας, κάτι που ελπίζω ότι θα βοηθήσει στη δημιουργία της μελλοντικής αρχιτεκτονικής της μεταφοράς καυσίμων, όχι μόνο για δική μας χρήση, αλλά ως αγαθό για όλους. Αυτή η πρωτοβουλία αποτελεί επίσης μια συνεργασία με τη Διεθνή Ένωση Λιμένων και Λιμένων, και θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Jens Meier και τον Patrick Verhoeven, γιατί είναι ζωτικής σημασίας το ευρύτερο ναυτιλιακό cluster να συνεχίσει να συνεργάζεται στενά.

Ανυπομονώ για τα αποτελέσματα της επόμενης υπουργικής συνάντησης ενέργειας CEM-Hubs στην Κορέα. Είμαστε στην ευχάριστη θέση να συμμετάσχει η ελληνική κυβέρνηση στην πρωτοβουλία, μαζί με τη Νορβηγία, τον Καναδά, τα ΗΑΕ, τον Παναμά, την Ουρουγουάη και τη Βραζιλία. Οι τάξεις έχουν επίσης ενισχυθεί πρόσφατα με την προσθήκη της Μάλτας και της Κίνας, η οποία ενισχύει τον αντίκτυπο της πρωτοβουλίας. Μαζί, χτίζουμε έναν παγκόσμιο συνασπισμό, μια μοναδική συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων και, κυρίως, της βιομηχανίας, πολλοί από τους οποίους βρίσκονται σήμερα σε αυτή την αίθουσα.

Θα ήθελα, επομένως, να ευχαριστήσω ειλικρινά το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας, υπό την ηγεσία του Υπουργού Κικίλια, και την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, υπό την καλή μου φίλη Μελίνα Τραυλού και το διοικητικό της συμβούλιο για τη συνδιοργάνωση αυτής της σημαντικής Συνόδου Κορυφής με το ICS. Η βοήθειά σας και η θερμή φιλοξενία σας κατέστησαν δυνατή αυτή την εκδήλωση. Ευχαριστούμε επίσης τους χορηγούς μας, των οποίων η υποστήριξη ήταν ζωτικής σημασίας για την επιτυχία αυτής της Συνόδου Κορυφής, η ηγεσία σας στην υποστήριξη αυτού του διαλόγου εκτιμάται ιδιαίτερα.

Επιτρέψτε μου να κλείσω λέγοντας ότι ανυπομονώ να συνεχίσουμε αυτές τις συζητήσεις στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής μας στο Χονγκ Κονγκ στις 16 και 17 Νοεμβρίου. Εκεί, θα βασιστούμε στην πρόοδο που σημειώνουμε σήμερα και θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε για να διαμορφώσουμε το μέλλον της ναυτιλίας, και ελπίζω να δω πολλούς από εσάς εκεί.

Σύμφωνα με την μυθολογία, εδώ η Αθηνά, θεά της σοφίας, πολέμησε τον Ποσειδώνα, θεό της θάλασσας, για την προστασία της πόλης που μας φιλοξενεί. Σήμερα, ίσως καλούμαστε να μην επιλέξουμε μεταξύ της σοφίας της Αθηνάς και της δύναμης του Ποσειδώνα, αλλά να τους ενώσουμε. Να φέρουμε μαζί τη διορατικότητα και τη δύναμη, και με αυτόν τον τρόπο, να σφυρηλατήσουμε μια ισχυρότερη, πιο ενωμένη ναυτική κοινότητα, ικανή να πλοηγηθεί στις πολυπλοκότητες της εποχής μας”.

Τι έγινε στη σύνοδο

Πάνω από 350 ανώτεροι εκπρόσωποι από κυβερνήσεις και τη ναυτιλιακή βιομηχανία συγκεντρώθηκαν για να αντιμετωπίσουν τους παγκόσμιους κινδύνους για τη ναυτιλία και το εμπόριο στη Σύνοδο Κορυφής για τη Διαμόρφωση του Μέλλοντος της Ναυτιλίας.

Η Σύνοδος Κορυφής τόνισε την ανάγκη για κανονιστική συνοχή, εκπαίδευση των ναυτικών και ασφαλείς εμπορικές διαδρομές εν μέσω γεωπολιτικής αβεβαιότητας.

Στη Σύνοδο Κορυφής ανακοινώθηκε ότι η Κίνα και η Μάλτα συμμετέχουν στην πρωτοβουλία Clean Energy Marine (CEM) HUBS.

Επίσης, η σύνοδος κορυφής ενθάρρυνε μια ανταλλαγή απόψεων υψηλού επιπέδου μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής και των ηγετών του κλάδου. Καθώς οι θαλάσσιες μεταφορές υποστηρίζουν πάνω από το 90% του παγκόσμιου εμπορίου, οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στις αυξανόμενες προκλήσεις που θέτει μια μεταβαλλόμενη γεωπολιτική τάξη, συμπεριλαμβανομένου του αυξανόμενου στρατηγικού ανταγωνισμού, του πολλαπλασιασμού των μονομερών εμπορικών μέτρων και της αυξανόμενης πολυπλοκότητας των κανονιστικών ρυθμίσεων.

Στη σύνοδο, ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας, τόνισε:

«Μόνο μέσω της ομαδικής προσπάθειας θα διασφαλίσουμε το μέλλον της ναυτιλίας. Οι κυβερνήσεις και οι ναυτιλιακές κοινότητες πρέπει να συνεργαστούν για να το επιτύχουν αυτό. Με την ελληνική ναυτιλία να αποτελεί στρατηγικό πυλώνα της εθνικής, της ευρωπαϊκής και της παγκόσμιας οικονομίας, βρισκόμαστε σε συνεχή διάλογο με τη ναυτιλιακή μας κοινότητα. Και καλώ όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη που εμπλέκονται στο μέλλον της ναυτιλίας να συνεχίσουν τον διάλογο με πνεύμα ανοιχτότητας. Επειδή η ναυτιλία δεν είναι απλώς ένας τομέας της οικονομίας, είναι η ραχοκοκαλιά της παγκόσμιας σταθερότητας και ευημερίας. Η ναυτιλία χρειάζεται παγκόσμιους κανόνες και τους ίσους όρους ανταγωνισμού που της αξίζουν».

Η Ιωάννα Προκοπίου

Με σαφείς προθέσεις μίλησε η Ιωάννα Προκοπίου, η οποία υπογράμμισε ότι παγκοσμίως λειτουργούν 11.000 ναυτιλιακές επιχειρήσεις σε συνθήκες πλήρως ανταγωνισμού, εκ των οποίων το μεγαλύτερο μέρος είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επισήμανε με έμφαση: “Αν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αφανιστούν, οι συνέπειες θα είναι μεγάλες για τα κόστη μεταφοράς, καθώς θα μειωθεί ο ανταγωνισμός. Η ναυτιλία δεσμεύεται στον ΙΜΟ, ωστόσο πρέπει να προστατέψουμε τον ΙΜΟ από γεωπολιτικές ατζέντες και βραχυπρόθεσμο οπορτουνισμό. Χρειαζόμαστε παγκόσμιους, σταθερούς κανονισμούς”.

Η Ιωάννα Προκοπίου, η οποία διευθύνει την ναυτιλιακή εταιρεία Prominence Maritime και είναι αντιπρόεδρος της BIMCO, υπογράμμισε επίσης ότι υπάρχουν καλοί και κακοί κανονισμοί και στη συνέχεια τόνισε: “Οι μεν κακοί μπορούν να καταστρέψουν οποιαδήποτε βιομηχανία, ενώ οι καλοί συμβάλλουν ώστε οι βιομηχανίες να ευδοκιμήσουν” και υπογράμμισε “την ανάγκη συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων μερών στη ναυτιλία, όπως οι κατασκευαστές μηχανών, οι ναυλωτές, οι ιδιοκτήτες φορτίων, τα ναυπηγεία, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της βιομηχανίας”.

Η Ιωάννα Προκοπίου, προχώρησε με δυναμικό λόγο, αναλύοντας την πραγματική κατάσταση που επικρατεί στο καθεστώς των εναλλακτικών καυσίμων και αποκάλυψε ότι η ναυτιλία χρειάζεται 40 εκατ. τόνους πράσινης μεθανόλης ετησίως με τη διαθεσιμότητά της να είναι 3 εκατ. ετησίως. Επίσης, θέλει 470 εκατ. τόνους πράσινης αμμωνίας με τη διαθεσιμότητά της να είναι 6,4 εκατ. ετησίως. Εξάλλου, η ναυτιλία αναζητά 180 εκατ. τόνους πράσινου LNG με τη διαθεσιμότητά του να είναι 0,01 εκατ. ετησίως και τέλος, από τους 70 εκατ. τόνους πράσινου υδρογόνου, που απαιτούνται, αλλά η διαθεσιμότητά του είναι 1,5 εκατ. ετησίως

Η Ιωάννα Προκοπίου, κατέληξε: “Ο ΙΜΟ αποφάσισε για κάποιο λόγο να τιμωρήσει το LNG, το οποίο είναι μεγάλο λάθος. Το LNG έχει πολλά θέματα όπως η ολίσθηση μεθανίου, αλλά χρειάστηκαν περίπου 40 χρόνια για την ανάπτυξη υποδομών ανεφοδιασμού. Πρόκειται για ένα λάθος μήνυμα προς τους early movers”.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε τρεις προτεραιότητες της κυβέρνησης του που θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση αυτής της συγκυρίας και τις ανέλυσε ως εξής:

“Πρώτον, πρέπει να διαφυλάξουμε το ανοικτό εμπόριο και το την ευνομία στη θάλασσα. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να εργάζεται μέσω του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO), της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της G7 για την τήρηση της UNCLOS, την υπεράσπιση της αβλαβούς διέλευσης και τον συντονισμό των ναυτικών συνοδειών, όπου είναι απαραίτητο. Ένα προβλέψιμο περιβάλλον ασφάλειας είναι προς όφελος όλων μας.

Δεύτερον, θα πρέπει να επιταχύνουμε, αλλά και να συντονίσουμε την ενεργειακή μετάβαση. Η απανθρακοποίηση πρέπει να είναι παγκόσμια, αλλιώς θα είναι αναποτελεσματική. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ελλάδα προσχώρησε στην Πρωτοβουλία για τους Κόμβους Ναυτιλιακής Καθαρής Ενέργειας (CEM Hubs), η οποία υλοποιείται από το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS), που συνδέει παραγωγούς, λιμάνια, πλοιοκτήτες και επενδυτές για την αύξηση της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πρόσφατη συμφωνία του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η οποία και η ίδια δεν είναι χωρίς προκλήσεις, πρέπει να γίνει σεβαστή από όλες τις χώρες, αποφεύγοντας τμηματικές ρυθμίσεις.

Τρίτον, υπάρχει ανάγκη να επενδύσουμε σε ανθρώπους και δεξιότητες. Τα πλοία είναι προηγμένα πλωτά εργοστάσια. Χρειάζονται μηχανικούς, που να γνωρίζουν τόσο για τις κυψέλες καυσίμου αμμωνίας όσο και για την πλοήγηση με τεχνητή νοημοσύνη. Γι’ αυτό και η κυβέρνησή μου δίνει μεγάλη έμφαση στην ενίσχυση της ναυτικής εκπαίδευσης και στη διατήρηση της ναυτικής τεχνογνωσίας και εξειδίκευσης στη χώρα μας.

Ωστόσο, κανένας διεθνής οργανισμός, καμία κυβέρνηση, κανένας πλοιοκτήτης δεν μπορεί να επιτύχει αυτούς τους στόχους μόνος του. Αντίθετα, χρειαζόμαστε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής που να αντιστέκονται σε αντανακλαστικά προστατευτισμού και να διαπραγματεύονται παγκόσμια πρότυπα με ειλικρίνεια. Τράπεζες και οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων που να ανταμείβουν τους πρώτους που θα κάνουν κίνηση με κεφάλαια χαμηλότερου κόστους. Χρειαζόμαστε προμηθευτές καυσίμων που να εγγυώνται τη διαθεσιμότητα, είτε στο Ρότερνταμ και τη Σιγκαπούρη, είτε στο Λάγος, το Κολόμπο ή το Μοντεβιδέο. Χρειαζόμαστε εταιρείες τεχνολογίας που να προσφέρουν ψηφιακές λύσεις που μειώνουν τις εκπομπές και βελτιώνουν την ασφάλεια. Και, πάνω απ’ όλα, χρειαζόμαστε μια ναυτιλιακή κοινότητα που να κινείται προς την ίδια κατεύθυνση. Η παρουσία σας εδώ στην Αθήνα αποδεικνύει ότι αυτή η ενότητα είναι εφικτή”.

Ο Βασίλης Κικίλιας

Θέματα ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής ναυτιλίας, έθεσε ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας, ενώ ταυτόχρονα ζήτησε τη στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην ναυτιλία, κατά την ομιλία του, στη σύνοδο Shaping the Future of Shipping Summit: Navigating global megatrends, mitigating risk and the role of shipping in delivering economic security and prosperity».

Ο Βασίλης Κικίλιας, υποστήριξε τη σημασία της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την επιτυχή μετάβαση της ναυτιλίας στη νέα εποχή και υπογράμμισε τον καθοριστικό ρόλο της Ελλάδας, τόσο ιστορικά όσο και σήμερα, στη διαμόρφωση του παγκόσμιου ναυτιλιακού γίγνεσθαι και πρόσθεσε:

“Αν μιλάμε για εμπόριο, για θάλασσες και λιμάνια, μιλάμε για την Ελλάδα, δεδομένου ότι σημερινή δυναμική του ελληνικού στόλου, αριθμεί 5.800 πλοία και αποτελεί περίπου το 20% του παγκόσμιου στόλου”.

Ο υπουργός Ναυτιλίας αναφέρθηκε στην κρίσιμη συμβολή του παγκόσμιου στόλου στην περίοδο της πανδημίας, φέρνοντας ως παράδειγμα τη μεταφορά αναγκαίων υγειονομικών προμηθειών, ενώ στη συνέχει κάλεσε όλες τις πλευρές και τους παράγοντες της ναυτιλίας και της Κομισιόν να συνεχίσουν τον διάλογο με ανοιχτό πνεύμα, τονίζοντας πως η ναυτιλία δεν είναι απλώς ένας κλάδος της οικονομίας, αλλά θεμέλιο της παγκόσμιας σταθερότητας και ευημερίας.

Σε δηλώσεις του, ο Βασίλης Κικίλιας, ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προσαρμόσει τις πολιτικές της στα διεθνή δεδομένα και στους κανονισμούς του ΙΜΟ, ώστε να μην διαρραγεί η σχέση του ευρωπαϊκού πλαισίου με τη ναυτιλιακή κοινότητα και τόνισε χαρακτηριστικά:

“Η Ευρώπη πρέπει να κατανοήσει ότι ο στόλος μας αποτελεί το μεγαλύτερο διαπραγματευτικό χαρτί που διαθέτει, όχι μόνο για την οικονομία, αλλά και για την ενίσχυση της γεωπολιτικής της θέσης”, ενώ απαντώντας σε σχετική ερώτηση, αποκάλυψε ότι το φθινόπωρο θα κατατεθεί νέο νομοσχέδιο για τη ναυτική εκπαίδευση και επισήμανε:

“Η ναυτιλία μπορεί να προσφέρει καλά αμειβόμενες και αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, με δυνατότητες επαγγελματικής και οικογενειακής αποκατάστασης. Θέλουμε να ενισχύσουμε τη σύνδεση της νέας γενιάς με το ναυτικό επάγγελμα, δημιουργώντας ένα σύγχρονο και λειτουργικό πλαίσιο ναυτικής εκπαίδευσης”.

Ο Απόστολος Τζιτζικώστας

“Στην Ελλάδα η ναυτιλία δεν είναι απλώς μια βιομηχανία, αλλά μέρος της ψυχής μας”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο Απόστολος Τζιτζικώστας, στην διάρκεια της ομιλίας του.

Ο Έλληνας Επίτροπος αναφέρθηκε στην ομιλία του στις σύγχρονες τάσεις της ναυτιλίας παγκοσμίως, αλλά και στην ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας, της ενεργειακής μετάβασης και της μετακίνησης πολιτών.

Ανέδειξε μάλιστα τις προοπτικές ειδικά στα ζητήματα του θαλάσσιου εμπορίου, αλλά και την οικονομική διάσταση του τομέα της ναυτιλίας, αναφερόμενος στο μέλλον του κλάδου σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο παγκόσμιο τοπίο.

«Οι ανησυχίες για την ασφάλεια, οι γεωπολιτικές αλλαγές, ο παγκόσμιος ανταγωνισμός, οι περιβαλλοντικές πιέσεις, μετασχηματίζουν ήδη την παγκόσμια ναυτιλία. Και η επιλογή που έχουμε μπροστά μας είναι απλή: Ή θα αφήσουμε τις αλλαγές και τις προκλήσεις να καθορίσουν το μέλλον μας ή θα αναλάβουμε την πρωτοβουλία να το καθορίσουμε μόνοι μας.

Μπορούμε να διαμορφώσουμε το μέλλον με τους δικούς μας όρους. Γιατί έχουμε μακροπρόθεσμο όραμα, συνεργασία και αποφασιστικότητα για δράση. Και αυτή η Σύνοδος είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να ξεκινήσουμε αυτή τη διαδικασία μαζί. Ο ναυτιλιακός τομέας χρειάζεται μακρόπνοες και διορατικές στρατηγικές.

Ο τομέας των θαλάσσιων μεταφορών μπορεί επίσης να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο για την ασφάλεια της Ευρώπης. Δεν ζητάμε από τη ναυτιλιακή βιομηχανία να επωμιστεί μόνη της αυτό το βάρος. Στρατηγικές αυτού του μεγέθους πρέπει να οικοδομηθούν και να υλοποιηθούν με τους όλους τους εμπλεκόμενους να συμμετέχουν», επισήμανε ο Απ. Τζιτζικώστας.

Ο Επίτροπος τόνισε πως είναι ευθύνη όλων να προστατευθεί ο θαλάσσιος τομέας, εξηγώντας ότι αυτό θα γίνει με υπεράσπιση της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας, προστασία των θαλάσσιων οδών, ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υποδομών και διαφοροποίηση των εμπορικών οδών.

Αναφερόμενος στο ζήτημα των δασμών, ο Απόστολος Τζιτζικώστας επισήμανε πως «η ΕΕ θα αναζητά πάντα λύσεις μέσα από τη διαπραγμάτευση, διασφαλίζοντας παράλληλα τα οικονομικά μας συμφέροντα και προστατεύοντας τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις και τους Ευρωπαίους πολίτες».

Στη συνέχεια, ο Απόστολος Τζιτζικώστας, υποστήριξε πως η διασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού απαιτεί αυστηρότερη διαχείριση κινδύνων, ισχυρότερη ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και ισχυρό σχεδιασμό σεναρίων κρίσεων, τόσο στα πλοία όσο και στους λιμένες.

Όπως επίσης εξυπνότερο διεθνή συντονισμό και λιγότερο κατακερματισμό αρμοδιοτήτων, ώστε οι ευρωπαϊκές θαλάσσιες μεταφορές να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Θα απαιτηθούν, σημείωσε, επενδύσεις σε πράσινες και ψηφιακές τεχνολογίες, ώστε η ναυτιλία να συμβάλλει σημαντικά στη δράση για το κλίμα, την οικονομική ανάπτυξη και την παγκόσμια σταθερότητα.

«Ο κλάδος διαθέτει την τεχνογνωσία, τα καινοτόμα logistics και τις ψηφιακές πρακτικές, για να ηγηθεί αυτού του μετασχηματισμού. Βλέπουμε ήδη την ‘έξυπνη ναυτιλία’ σε δράση και είμαστε ακόμα μόνο στην αρχή», ανέφερε.

Ο Επίτροπος αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες της ΕΕ για τη ναυτιλία, με κυριότερες τη νέα βιομηχανική ναυτιλιακή στρατηγική, τη στρατηγική για τους λιμένες και το επενδυτικό σχέδιο για βιώσιμες μεταφορές, που θα ενισχύσουν τον τομέα.

«Οι πρωτοβουλίες αυτές που ετοιμάζουμε θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα, τη στήριξη της παραγωγής καθαρών καυσίμων και μπορούν να καταστήσουν τα λιμάνια μας κόμβους καθαρής ενέργειας για το μέλλον. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο μετατρέπουμε την ατζέντα βιωσιμότητας σε ανταγωνιστική επιχειρηματική στρατηγική», υπογράμμισε.

Ειδική αναφορά έκανε ο Απόστολος Τζιτζικώστας στους εργαζόμενους στον ναυτιλιακό τομέα, προκρίνοντας την ανάγκη για εκπαίδευση και βελτίωση των δεξιοτήτων, που αποτελούν άλλωστε και πυλώνα της νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη ναυτιλία.

Ο Επίτροπος ολοκλήρωσε την ομιλία του με το θέμα της ασφάλειας, τονίζοντας ότι «η ευρωπαϊκή ναυτιλία πρέπει να είναι ανθεκτική στις επιθέσεις οποιασδήποτε μορφής. Τα λιμάνια είναι ζωτικοί κόμβοι υποδομών, διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διευκόλυνση της στρατιωτικής κινητικότητας και τα αναβαθμίζουμε έχοντας υπόψη αυτόν τον στόχο. Ήδη η ΕΕ έχει αναλάβει σχετική πρωτοβουλία.

Οι πρωτοβουλίες, τα σχέδια και οι στρατηγικές είναι σημαντικές, αλλά τώρα είναι η ώρα να μετατρέψουμε το όραμα σε δράση.

Ούτε η ΕΕ, ούτε τα κράτη μέλη, ούτε η βιομηχανία μπορούν μόνοι τους να αντιμετωπίσουν αυτές τις τεράστιες και απαιτητικές προκλήσεις. Χρειαζόμαστε συντονισμένες δράσεις, στρατηγικές επενδύσεις και, πάνω απ’ όλα, ισχυρή συνεργασία.

Ας συνεργαστούμε, όχι μόνο για το μέλλον της ναυτιλίας και της λιμενικής μας βιομηχανίας, αλλά για το μέλλον της ευρωπαϊκής ασφάλειας, του παγκόσμιου εμπορίου και της ευημερίας των πολιτών μας. Για την ΕΕ, και για μένα προσωπικά, η ναυτιλία είναι στρατηγικός εταίρος κι όχι απλώς ένας τομέας ενδιαφέροντος».

Διαβάστε επίσης: 

Κικίλιας: Tο χειρότερο δυνατό σενάριο να κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ

Μαρίνα Χατζημανώλη: Είμαστε στο πλευρό των ναυτικών και ειδικότερα στα παιδιά τους με ειδικές ανάγκες

Τζιανλουίτζι Απόντε: Επενδύει σε λιμάνια, κρουαζιέρα, ρυμουλκά, Logistics και πλοία μεταφοράς – Πώς ο Ιταλοελβετός πλοίαρχος έγινε κυρίαρχος των θαλασσών